Layihələrdə Maraqlı Tərəflərin İdarə Edilməsi (Project Stakeholder Management)

Daha çoxu üçün bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

Layihələrdə maraqlı tərəflərin idarə edilməsi, PMP (Project Management Professional) sertifikasiyasının əhatə etdiyi əsas mövzulardan biridir və layihənin uğurla həyata keçirilməsi üçün vacibdir. Maraqlı tərəflər layihənin hər mərhələsində birbaşa və ya dolayısı ilə təsir edə bilən şəxslər, qruplar və təşkilatlardır. Onların layihə üzərində olan təsir gücü və maraq səviyyəsi layihənin gedişatını ciddi şəkildə formalaşdıra bilər. Buna görə də, layihə rəhbərinin bu tərəfləri düzgün müəyyən etməsi, onların gözləntilərini idarə etməsi və müntəzəm olaraq əlaqə saxlaması layihənin uğurunu təmin edir.

Maraqlı Tərəflərin Müəyyən Edilməsi

Layihənin başlanğıc mərhələsində layihəyə təsir göstərə biləcək bütün maraqlı tərəflərin dəqiq müəyyən edilməsi çox vacibdir. Burada ilk addım layihənin əsas maraqlı tərəflərinin kim olduğunu müəyyənləşdirməkdir. Bu qrup, layihəyə birbaşa və ya dolayı yolla təsir edə biləcək hər hansı bir şəxs, qrup və ya təşkilat ola bilər. Maraqlı tərəflər adətən layihə sponsorları, komanda üzvləri, müştərilər, istifadəçilər, tənzimləyici qurumlar və hətta layihənin nəticələrindən təsirlənəcək yerli icmalar ola bilər.

Layihə rəhbəri, maraqlı tərəflərin hər birinin layihə üzərindəki təsir gücünü və maraq səviyyəsini təhlil etməlidir. Maraqlı Tərəflərin Təsir və Maraqlar Matrisi bu mərhələdə geniş istifadə olunan bir vasitədir. Bu matriks vasitəsilə layihə rəhbəri maraqlı tərəfləri aşağıdakı meyarlara görə dərəcələndirə bilər:

Yüksək maraq, yüksək təsir: Bu qrup layihə prosesinə ən çox təsir göstərə biləcək tərəflərdir. Layihə rəhbərinin bu tərəflərlə xüsusi diqqət və müntəzəm ünsiyyət saxlaması vacibdir.

Yüksək maraq, aşağı təsir: Bu tərəflər layihə prosesində birbaşa iştirak etməsə də, onların gözləntiləri nəzərə alınmalıdır.

Aşağı maraq, yüksək təsir: Bu qrup maraqlı tərəflər layihənin icrasına dolayısı ilə təsir edə bilər, lakin birbaşa maraq göstərməyə bilərlər.

Aşağı maraq, aşağı təsir: Bu tərəflər layihəyə az təsir göstərən və marağı az olan tərəflərdir, lakin onların da əlaqələndirilməsi vacibdir.

Layihə meneceri kimi çalışıb artıq beynəlxalq sertifikat almaq istəyənlər bu linkdən ətraflı məlumat ala bilərlər


Maraqlı Tərəflərin Gözləntilərinin İdarə Edilməsi

Maraqlı tərəflərin idarə edilməsinin mühüm bir hissəsi onların gözləntilərinin dəqiq başa düşülməsi və düzgün idarə olunmasıdır. Layihə rəhbəri, maraqlı tərəflərin layihədən nə gözlədiklərini, onların prioritetlərini və ehtiyaclarını başa düşməlidir. Bu mərhələdə layihənin nəticələrinin maraqlı tərəflərin tələblərinə uyğun olub-olmadığını müəyyən etmək üçün sıx əlaqə saxlamaq vacibdir.

Gözləntilərin idarə olunması prosesində iki vacib aspekt var:

1.  Layihə nəticələri ilə bağlı gözləntilər: Bu, maraqlı tərəflərin layihənin nə ilə nəticələnməsini gözlədiyini nəzərə alır. Müştərilər, sponsorlar və istifadəçilər üçün layihənin nəticəsi çox vaxt onların tələblərinə və ehtiyaclarına uyğun olmalıdır.

2.  Layihə prosesləri ilə bağlı gözləntilər: Burada maraqlı tərəflər layihə prosesinin necə idarə olunacağını gözləyirlər. Bu, büdcə, vaxt cədvəli və resursların istifadəsi kimi aspektləri əhatə edə bilər.

Layihə rəhbəri, hər iki aspektdə də maraqlı tərəflərin gözləntilərini nəzarət altında saxlamalı və layihənin planlaşdırılması və icrası boyunca onları mütəmadi olaraq məlumatlandırmalıdır.


Maraqlı Tərəflərlə Effektiv Kommunikasiya

Effektiv kommunikasiya, maraqlı tərəflərin idarə edilməsində ən vacib elementlərdən biridir. Layihə rəhbəri maraqlı tərəflərlə açıq və şəffaf şəkildə ünsiyyət qurmalıdır. Bu ünsiyyət iki istiqamətli olmalıdır – layihə rəhbəri layihənin gedişatı haqqında məlumat verməli və eyni zamanda maraqlı tərəflərin fikirlərini və geri bildirimlərini almalıdır.

Kommunikasiya strategiyası layihənin mürəkkəbliyindən və maraqlı tərəflərin sayından asılı olaraq dəyişə bilər, lakin bəzi ümumi addımlar belədir:

Kommunikasiya Planı Hazırlamaq: Bu plan layihə rəhbərinin kimlərlə, nə zaman və hansı formatda ünsiyyət quracağını əhatə edir. Məsələn, bəzi maraqlı tərəflərlə gündəlik, digərləri ilə isə aylıq hesabatlar əsasında əlaqə saxlamaq lazım ola bilər.

Geri Bildirim Mexanizmi Qurmaq: Maraqlı tərəflərin layihə ilə bağlı narahatlıqlarını və təkliflərini asanlıqla çatdıra biləcəyi bir sistem qurmaq lazımdır. Bu, layihə rəhbərinin gözlənilməz problemlər və narazılıqları erkən aşkar etməsinə və vaxtında tədbirlər görməsinə kömək edir.

Proaktiv Kommunikasiya: Əgər layihədə hər hansı dəyişiklik və ya çətinlik yaranarsa, layihə rəhbəri maraqlı tərəfləri vaxtında xəbərdar etməlidir. Bu, onların layihəyə olan inamını qoruyacaq və layihənin idarə olunmasında şəffaflıq yaradacaq.

Əgər sizdə “Layihələrin idarə edilməsi”ni öyrənmək istəyirsinizsə bu linkdən ətraflı məlumat ala bilərsiniz


Maraqlı Tərəflərlə Əlaqələrin İdarə Edilməsi

Maraqlı tərəflərlə müntəzəm və effektiv ünsiyyət qurmaqla yanaşı, onlarla əlaqələrin düzgün idarə edilməsi də çox önəmlidir. Layihə rəhbəri layihənin hər mərhələsində maraqlı tərəflərin dəstəyini qazanmalı və onların layihəyə olan inamını möhkəmləndirməlidir. Bu, layihənin uğurunu təmin edən əsas amillərdən biridir.

Maraqlı tərəflərin dəstəyini qazanmaq üçün aşağıdakı strategiyalar tətbiq oluna bilər:

Müntəzəm Görüşlər: Əsas maraqlı tərəflərlə müntəzəm olaraq görüşlər təşkil etmək, onların layihənin gedişatı ilə bağlı fikirlərini dinləmək və onlara yeniliklər barədə məlumat vermək vacibdir.

Şəffaf Hesabatlar: Layihənin maliyyə vəziyyəti, vaxt cədvəli və resurs istifadəsi barədə şəffaf hesabatlar təqdim etmək maraqlı tərəflərin inamını artırır.

Risklərin Paylaşılması: Maraqlı tərəflərlə layihədə qarşıya çıxa biləcək riskləri və onların həlli yollarını müzakirə etmək onları layihəyə daha çox cəlb edə bilər.

PMP haqqında məlumat almaq üçün bu linkə keçid edə bilərsiniz

Nəticə olaraq, layihələrdə maraqlı tərəflərin idarə edilməsi layihənin uğurla həyata keçirilməsi üçün əsas amillərdən biridir. Düzgün müəyyən edilmiş və effektiv şəkildə idarə olunan maraqlı tərəflər layihənin məqsədlərinə çatmasına böyük təsir göstərir. PMP (Project Management Professional) sertifikasiyası layihə rəhbərlərinə bu prosesin uğurla həyata keçirilməsi üçün zəruri olan metod və bacarıqları öyrədir. PMP standartlarına uyğun təcrübə, layihənin vaxtında və uğurla tamamlanmasına, həmçinin maraqlı tərəflərin məmnuniyyətinə təminat verir.